Dili-17/09/2025-Média
Defisensia, IX Governu Konstitusionál, liuhosi
Ministériu Administrasaun Estatál (MAE) hamutuk ho Governu Australia, realiza
seminariu nasional ba desentralizasaun, hodi hakbesik servisu ba sidadaun sira,
hametin governasaun lokál, reforsa munisipiu sira, promove dezenvolvimentu
inkluzivu no sustentabel iha Timor-Leste.
Ministro Administrasaun Estatál, Tomás do Rosário Cabral, hatete importánsia husi
desentralizasaun, hodi hametin governasaun demokrátika, garante inkluzividade
no promove lideransa munisipál, atu hamutuk ho Governu Austrália, hodi harii
hela fundasaun ida ne'ebé forte liu ba desentralizasaun ne'ebé efetivu iha
nasaun tomak.
"Desentralizasaun
la'ós de'it politika ida-ne'e kompromisu ida atu hakbesik governu ba povu, fó
kbiit ba munisipiu sira, no garante partisipasaun sidadaun ne'ebé inkluzivu.
Desentralizasaun oferese dalan ida atu hametin partisipasaun,
responsabilizasaun, no prestasaun servisu iha nivel lokal, atu garante katak
benefisiu sira hosi dezenvolvimentu diak iha nasaun tomak”, Dehan MAE ba
Jornalista sira iha Salaun Delta Nova Dili, 15/09.
Iha Fatin hanesan Reprezentante
Embaxaidór Australia iha Timor-Leste, Edward Wilkinson, dehan eventu importante
tebes ho objetivu dezentralizasaun atu lori governante lokal besik liu ba povu,
atu fasilita no foti disezaun responde ba igualdade lokal no arante katak
benifisu husi dezenvolvimentu sira hotu.
“Ami orgullu ba servisu
hamutuk ho govrnu Timor-Leste husi planeamentu administrativu sistensia efitivu
no implementasaun ka fó asistensia hodi promove prosesu la halo desizaun ba
taxa ba evidensia liuhusi ami nia parseiru ho Governu Timor-Leste. Ami nia programa
dezenvolvimetu no partisipa servisu dezenvolvimentu komunidade no haforsa
administrasaun municipiu sira hotu. Ami nia asesor governasaun local servisu
besik liu prezidente autoridade iha municipiu sira hotu mos partisipa servisu
mos ho obra publiku, ekipa embaixada mos asegura katak ami nia ema ruma apoiu
municipiu iha programa seluk iha setor oi-oin, saude dezenvolvimentu ekonomiku
igualdade laboral no to’o ohin loron. Apoiu atu haforsa demokrasia no
dezenvolvimetu inkluzuvun iha rai-laran”, Afirma Reprezentante Embaxaidór
Australia iha Timor-Leste.
Tuir Sekretari Estadu
Dezenvolvimentu Lokal, Mateus W. dos Santos Tallo, salienta apoiu ne’ebé dadaun
ne’e diresaun hala’o atu fasilita no fó asidstensia ba nivel munisipiu sira
relasiona ho servisu prinsipal tolu.
“Ami nafatin kontinua
servisu diresaun teknika sira ba apoiu fó asistensia iha nivel municipiu to’o
lideransa komunitariu sira, liu-iu iha servisu prinsipal tolu primeiru revizaun
ba planu dezenvolvimentu municipal nian, planu estrateziku municipal nian ekipa
tekniku halo hela servisu. Depois sei iha relatoriu ba oin komunikasaun sira
ne’ebé sei haruka fila fali ba municipiu. Haree asuntu ne’e importante iha
enkontru konsellu hotu koresaun municipal, ekipa halo hela servisu iha
teritoriu laran tomak depois lansa planu dezenvolvimentu komunitaria bazeia ba
dekretu lei No.4/24 sobre planeamentu dezenvolvimentu komunitaria ekipa sira
halo hela sosializasaun agora kobre ona postu 50% total postu administrativu
iha timor lran tomak”, Tenik Sekretari Estadu Dezenvolvimentu Lokal.
Entretantu iha
seminariu ne’e partisipa husi, Membru Governu, Parlamentu, Prezidente
Autoridade Munisipal, Dirijente sira husi Munisipiu, Dirijente Instituisaun
Estadu Direta no Indireta, Sosiedade Sivil, Parseiru Dezenvolvimentu no Diplomátiku
sira, hodi diskute hamutuk progresu no oportunidade sira ba desentralizasaun
ne'ebé efetivu. Nune’e atividade refere abertura husi Ministru Planeamentu no
Investimentu Estratéjiku, Gastão Francisco de Sousa.
Jornalista :
Eufrozina Braz
Editor :
Média RKDTL
0 Comments