Dili-23/05/2024- Media defisiensia,
Prezidente Repúblika (PR) José Ramos Horta kuarta ne'e realiza serimónia tomada
de posse ba sidadaun Timor oan nain rua ne’ebé sai Embaixadór foun Timor-Leste nian ba iha Malázia
no Vietnam.
Ba
jornalista sira Xefe Estadu hatete, hare ba esperiensia ne’ebé mak sira nain
rua iha durante tina 20 resin no kapasidade servisu nian hodi nomea ba sai
embaixador iha nasaun rua refere.
“Sira
na’in rua nomeadu tanba iha esperiensia, kompetensia, Sr. Embaxadór Lisualdo
nia kareira diplomatika iha MNEK durante tinan 20-resin ona, matenek servisu
di’ak no Sr. João Pereira servisu tinan barak ho Nasaun Unida, servisu iha
Palásiu Prezidensiál besik tinan rua, entaun ha’u konsulta ho parte hotu iha
Governu aseita mak ohin ha’u fó pose ba sira na’in rua,” Horta hatete ba Jornalista
sira hafoin remata posse,” dehan Xefe Estadu iha Palasiu Prezidensial
Bairo-Pite Dili 22/05.
Xefe
Estadu ne’e husu ba nain rua , Embaxadór rua ne’e ba asumi kargu diplomata
Timor-Leste nian iha nasaun rua ne’ebé importante Malázia no Vietnam ne’ebé
kleur ona sai belun di’ak ho Timor-Leste tanba ne’e tenki servisu di’ak hodi
promove Timor-Leste nia naran iha nasaun rua ne’e.
“Mensajen
ba sira na’in rua mak ne’e, servisu maka’as, servisu ho disiplina, onestidade,
pontualidade hodi promove Timor-Leste nia naran iha nasaun rua ne’e. Promove
investimentu, dada investór sira mai no seluk tan ne’ebé ita nia nasaun
presiza,” nia tenik.
Nune’e,
Prezidente Ramos Horta ko'alia liu kona-ba relasaun bilaterál ne'ebé forte no
amigavel ne’ebé Timor-Leste estabelese
ho Malázia no Vietnam, ne'ebé harii ho respeitu no kooperasaun ba malu dezde
independénsia iha 2002.
Nune'e,
antigu Ministru Negósiu Estranjeiru no Kooperasaun ne'e hato'o ninia
agradesimentu ba apoiu dedikadu husi Malázia mai Timor-Leste dezde
independénsia, inklui kontribuisaun ba misaun manutensaun ba pás, fasilita
ligasaun aereu durante pandemia COVID-19, no organiza misaun diplomátika
dahuluk Timor-Leste nian iha rai-li'ur.
Enkuantu
Timor-Leste no Vietnam asina tiha ona akordu enkuadramentu kona-ba tékniku,
kooperasaun ekonómika no komérsiu, negosiasaun sira la'o hela ba akordu
adisionál sira kona-ba servisu aereu, protesaun ba investimentu, no seguransa
ai-han.
"Hau
iha konfiansa tomak katak Embaixadór Gaspar no Pereira sei reprezenta interese
ita-nia nasaun nian no sei hametin liután lasu amizade no kooperasaun entre
Timor-Leste ho Malázia no Vietnam respetivamente," Prezidente Ramos Horta
tenik tan.
Prezidente
dezeju susesu ba Embaixadór foun sira atu hametin liután relasaun ho parseiru
rejionál importante sira no halo promosaun ba interese sira Timor-Leste nian
iha rai-li'ur.
Lisualdo
Gaspar hetan pose nu'udar Embaixadór Estraordináriu no Plenipotensiáriu
Repúblika Demokratika Timor-Leste nian ba Malázia.
Diplomata
ida-ne'ebé iha esperiénsia liu dékada rua, Embaixadór Gaspar servisu iha kargu
seniór oin-oin iha Ministeriu Negosius Estranjeirus no Kooperasaun dezde 2001,
inklui kargu sira hanesan Embaixadór Nova Zelándia, Ministru Konselleiru iha
Jakarta, no Sekretáriu Segundu iha Canberra.
Embaxadór
João Pereira hetan pose nu'udar Embaixadór Estraordináriu no Plenipotensiáriu
Repúblika Demokratika Timor-Leste nian ba Repúblika Sosialista Vietnam.
Embaixadór Pereira lori esperiénsia ne'ebé luan husi servisu ba Nasaun Unida no
Governu Timor-Leste iha governasaun, administrasaun públika no edukasaun. Mais
resentemente nia servisu nu'udar asesor ba Prezidente iha asuntu Relasaun
Internasionál husi 2022-2024.
Iha
fatin hanesan, Embaxadór foun ba Malázia Lisualdo Gaspar hatete, onra bo’ot
tanba hetan fiar husi Estadu Timor-Leste hodi ba hala’o kna’ar diplomata iha
Malázia.
“Ba
ha’u nu’udar diplomata kareira ida, responsabilidade mak oinsa atu servi ita
nia nasaun. Agradese ba konfiansa tomak Prezidente Repúblika fó mai ha’u,”
Embaxadór ne’e katak.
Tuir
Embaxadór foun ne’e, Malázia importante tebes mai Timor-Leste tanba Governu ho
Povu Malázia apoiu Timor-Leste iha kedan tempu difisíl to’o ohin loron.
“Iha
tinan 1999 Governu Malázia haruka sira nia militár no Polisia mai hodi restaura
estabilidade iha Timor-Leste. Iha 2006 bainhira ita hasoru krize interna
Malázia haruka tan sira nia militar mai fó apoiu seguransa ba ita. Iha tinan
2003 ita komesa loke embaxada iha fatin-fatin Governu Malázia ofrese rai ho
gratuita ba Estadu Timor-Leste atu loke nia Embaxada, sira mós fó tan osan atu
estabelese ita nia embaxada, durante Covid-19 mós Governu Malázia mós koopera
ho ita hodi apoiu ita,” nia haktuir.
Tanba
ne’e, durante hala’o servisu diplomata iha Malázia sei buka negósia ho Governu
Malázia atu apoiu Timor-Leste nia dezenvolvimentu iha área oioin ne’ebé
Timor-Leste presiza.
Iha
sorin seluk Embaxadór foun ba Vietnam João Pereira hatete, nu’udar Embaxadór
foun ba Vietnam hanesan kna’ar todan ida ne’ebé tula iha kabas maibé prontu
kumpri hodi promove Timor-Leste nia naran iha Vietnam no dada investór mai
investe iha Timor-Leste.
“Ha’u
sei kumpri no ezekuta servisu hotu ho di’ak, sei halo negósia ho Governu
Vietnam atu nune’e bele apoiu ita nia dezenvolvimentu, oinsa bele dada investór
sira mai investe iha nasaun ne’e atu hamoris liutan ita nia ekonomia,” nia
konklui.
Jornalista: Angelmo J.M da C.Martins
Editor :
RKDTL
0 Comments