PROKLAMASAUN INDEPENDENSIA BA DALA-49 SELEBRA IHA RAEOA

 

OE-CUSSE-28/11/2024- Média Defisiensia, Selebrasaun loron Proklamasaun Independensia ba dala-49 tinan ne’e realiza iha kampu 01 de Maio suku Cost, Postu Administrativu Pante Macasar, Rejiaun Administrativu Espesial Oe-cusse Ambenu (RAEOA), atu relembra hikas heroi sira ne'ebé sakrifika-an hodi luta ba rai doben Timor-Leste no sosa libertasaun povu.

Prezidente Republika Demokratika Timor-Leste, José Ramos Horta hatete iha diskursu komemorasaun loron Proklamasaun Indepedensia 28 de Novembru ba dala-49, fó omonajen ba heroi no heroina sira ne'ebé mak sakrifika-an ba libertasaun patria, hodi Timor-Leste hetan Nia indepedensia  ohin loron rai doben Timor-Leste livre.

“Ohin, ita halo omanájen ba eroi sira, hotu ne’ebé fó sira nian vida ba ita, ohin iha soberania sita mós haksolok ho konvidadu barak iha ne’e, hosi liur, konvidadu nasionál, konvidadu internasionál, no ha’u halo bemvíndu espesial ida ba señor ministru Koordenadór Defeza, Seguransa Asuntus Polítikus Indonézia nian, nomós Jenerál Wiranto, sira hotu, ne’ebé hosi nasaun viziña Indonézia mai hamutuk ho ita. Nomós Timoroan balu ne’ebé moris hela iha NTT, mai hamutuk ho ita, hakuak-boot ba imi hotu. Ita hotu hatene, konflitu iha rai ne’e, hahú iha agostu 1975, tanba razaun oioin. Razaun ida, radikalizasaun ideolójia, no ne’e fahe balu kedas, partidu sira fahe malu, depois mai Guerra Cívil, ita hotu hatene, ema lubuk ida inosente, mate”, Dehan PR iha diskursu ba loron Proklamasaun Independensia iha kampu 01 de Maio RAEOA, 28/11.

Prezidente Republika hatutan, vizita ba nasaun sira hotu no ministru sira mos halo vizita ba nasaun sira hodi haklean parseiru kooperasaun, ba futuru bele halo dezenvolvimentu di’ak liutan iha ita nia rai-laran.

“Ha’u rasik halo vizita estadu ba rai lubuk ida, hasoru malu ho Amu Papa iha Roma Vatikanu, antes Amu Papa mai iha ne’e, vizita estadu 2003, 2004 ba rai ASEAN sira hotu-hotu, falta de’it Tailandia no ba iha Xina, ha’u vizita traballu iha Korea Súl, iha rai ASEAN, dala-barak, dala-ruma ofisial, dala-ruma privádu, ho elementu seluk, Primeiru-Ministru rasik, membru governu sira seluk mós halo vizita barak ho haklean ita nia parseria, kooperasaun no buka investimentu rai sira ne’e. Ha’u ba mós Índia, poder mundial ida kada vez importante liutan, enkontru di’ak ho Primeiru-Ministru Narendra Modi, ne’ebé loke ona embaixada iha Dili. Maibé mós iha Europa, hanesan Fransa, Inglaterra, Portugal, no lidera Forsa sira rai sira seluk mai vizita mós ita,”Tenik PR.

Entretantu, Governu halo nia knaar, kada investedór mai iha ne’e, ezekuta nia programa, nune’e ekonómia bele haksoit ba oin. Iha dezafiu barak ne’ebé kona-ba iha setór edukasaun, setór saúde, setór agrikultura, no seguransa alimnetár, setór ba sub-nutrisaun, buat sira ne’e hotu, ita tenke tau-matan, Prezidente garante orsamentu ne’ebé aprova ona ba 2025, governu sei aselera ezeksuaun orsamentu, no halo dezenvolvimentu ita nia ekonómia, husu ba Nai-Maromak, haraik nia bensa ba povu doben Oecusse, ba povu doben Timor-Leste, no ba Timoroan sira hotu iha mundu.

Jornalista : Anselmo Martins

Editor : Média RKDTL