PERFIL FUNDASAUN AHISAUN

 
Diretor Fundasaun Ahisaun Domingos Talo Mau dos Santos

Dili-16/08/2023-Media Defisiensia, Lixu deit iha folin sa tan ami Ema ho Defisiensia 

Tuir Diretor Fundasaun Ahisaun Domingos Talo Mau dos Santos haktuir, Fundasaun Ahisaun nu’udar organizasaun ida hodi halibur ema ho Defisiensia. Ahisaun katak “Ahi belun” Lenda Timor haktuir katak wainhira liurai Timor oan sira atu hakotu funu hodi hahu moris iha ambiente foun ne’ebe nakonu ho hakmatek maka liurai nain rua ne’ebe uluk fo kotuk ba malu sira rua halakan ahi ida hamutuk. Roman dame ka hakmatek husi Ahi fraternidade ida ne’e mak hanaran  “Ahisaun”. Ahisaun katak Ahi Belun. Roman ida ne’e sai nu’udar simbolu tempu naroman be loke dalan ba momentu foun prosperidade.

Tuir sensus tinan 2015 hatudu katak numeru ema ho defisiensia hamutuk 38.118 iha Timor-Leste. Fundasaun Ahisaun iha mehi hodi luta ba igualdade direitu no fo atendementu ba ema ho defisiensia atu bele hetan no hatene sira nia direitu atu sira mos hola parte iha desisaun sira ne’ebe mai husi ema la ho defisiensia. Iha parte seluk fundasaun Ahisaun hakarak prepara maluk sira ne’ebe ho defisiensia atu bele asesu ba Sistema governu no sosiedade.

Fundasaun Ahisaun Hamriik iha loron 19 fulan Abril tinan 2000, harii husi Pe. Adrian Ola Duli mak hanesan fundador ba Fundasaun Ahisaun, no nia VISAUN mak wainhira defisiensia iha kapasidade nia sei hakat hodi kontribui talentu ema ho Defisiensia sira nian, no sira sei fo osan mean ba ita nia rain no kontribui ba Nasaun no uma Kreda. MISAUN mak hanesan:

1.   Hasa’e fiar an ba ema defisientes sira no ajuda sira atu simu an.

2.   Hasa’e konsiensia katak, defisientes prezisa  respeita no simu iha komunidade.

3.   Hatene dignidade ema defisiensia liu husi treinamentu, espiritualidade no buka talentu ne’ebé haksumik an hela iha sira.

4.   Hatene kreatividades sira liu husi aktividades balun hanesan, desemvolve hanoin, aumementa manual skill múzika, treina vokal no servisu seluk ne’ebé ema defisientes bele halo.

5.   Hatene uza  situasaun liu husi aktividades humana ne’ebé ema defisientes sira bele halao hamutuk ho staf fisiku diak.

Fundasaun Ahisaun nia OBJEKTIVU prisipal iha tolu mak Hanesan tuir mai ne’e:

1.   Atu komunidade bele respeita ema deficientes sira. Dalan atu hetan objectivu ida ne’e maka, ami fo treinamentu hanesan komputador ou  suku sapatu, tuir mai ema deficientes sira maka fo treinamentu ba ema isin diak. Wainhira komunidade haree katak defisiensia bele kontribui buat ruma, iha tempo sira mos respeitu ema ho defisiensia. Atu hasa’e dignidade sira nia an iha sosiedade.

2.   Buka hetan talentu ema defisiensia ida-idak nian. Atu habo’ot talentu ema ho disabilidade iha parte kreatividade.

3.   Haboot sira nia fiar atu sira mos bele hola parte iha aktividades publiku.

Fundasaun Ahisaun ninia programa prioridade iha haat (4) mak hanesan tuir mai ne’e:

1.   Edukasaun: Edukasaun Ema ho Defisiesia nain sanulu resin ida (11) mak pasa ona husi Universidade, na’in hitu (7) hanorin ona iha Eskola Sekundario Teknika Informatica Ahisaun St. Metinaro, nain haat (4) servisu iha instituisaun Privadu no mos Publiku.

2.   Treinamentu Vokasional: Treinamentu Vokasional hahu iha Tinan 2014-2023, fo ona formasaun Komputador no lian Ingles ba Ema nain atus ida tolu nulu (130) husi Munisipiu hot-hotu.

3.   Advokasia: Aktividade Sosializasaun kobre iha Munisipiu Liquiça, Ermera, Ainaro, Same, Bobonaro, Baucau, no Atauro objetivu husi aktividade ne’e mak atu fahe infromasaun kona-ba direitu Ema ho Defisiensia nian.

4.   Dezenvolvementu Ekonomia no Sutentabilidade: iha tinan lubuk ida Fundasaun Ahisaun depedensia liu ba Doadores, iha tempu ruma doadores sei hapara sira nia programa, ho nune’e fundasaun Ahisaun Buka Dalan atu tulun an liu husi Hari Eskola iha Metinaro, Hakiak fahi iha Ermera, halo to’os iha Airame Ainaro, no planu atu loke tan kursu Komputador iha Same, hodi tulun an rasik.

Diretor Fundasau Ahisaun hato’o Mensajen ba maluk defisiensia sira katak atu labele lakon esperansa nafatin kontinua aprende saida mak imi iha ona eskil/talentu nebe mak iha kontinua aprende, buka nafatin aprende klean liu tan husi organizasaun sira nebe servisu ba area defisiensia nian, bele mos envolve-an iha organizasaun sira labele hare uluk kona ba osan maibe presiza iha uluk imi nia esperensia atu imi bele aprende buat ruma iha imi nia moris, ha’u nia mensajen mos ba parte Governu liu-liu Ministeriu sira ne’ebe halo ona parseiru ho Fundasaun Ahisaun atu ita boot sira nafatin tau fiar ba Fundasaun Ahisaun hodi implementa programa hirak ne’ebe mak Fundasaun Ahisaun hala’o ona hodi bele apoiu diak liu tan tan ba maluk sira ho defisiensia ne’ebe mak seidauk asesu ba Edukasaun no formasaun.

Jornalista: Ermenciana Alves

Editor: Alexandre Salsinha

Post a Comment

0 Comments