BUKA HATENE PROFILE MISAUN LEPRA TIMOR-LESTE (TLMTL)

 

Imajen: Diretora TLMTL, Sra. Alfiana Lisnahan Reis

DILI-16/07/2023-Media Defisiensia-Misaun lepra Timor-Leste (TLMTL) maka misaun ida ne’ebé ho nia vizaun katak: Atu halakon moras lepra, hodi transforma moris.

Misaun lepra ne’e hahu eziste iha Timor-Leste desde okupasaun Indonesia. Iha momentu ne’ebá Misaun lepra Timor-Leste, kolabora no Servisu hamutuk ho misaun lepra Indonesia. bainhira hamosu referendu iha Timor-Leste, Misaun Lepra Indonesia hadok aan hodi la Servisu hamutuk ona ho Misaun Lepra Timor-Leste.

Iha tinan 2002 Misaun Lepra Timor-Leste hahu Servisu mesak ho nia vizaun ida atu halakon moras lepra, hodi transforma moris. Misaun Lepra existe husi okupasaun Indonesia to’o ohin loron kompleta tinan ba dala atus ida lima nulu (150) iha Timor-Leste.

Misaun Lepra hahu hosi senhor ida iha Irlandia no lori tempu nia mós mai iha Timor liu husi Nasaun Vizinos Indonesia. No agora daudaun Misaun Lepra hetan suporta husi Organizasaun Saúde Mundial (OSM) nomós Ministério Saúde.

Tuir Diretóra Misaun Lepra Timor-Leste (TLM-TL) Alfiana Lisnahan Reis hateten, moras lepra maka moras ida ne’ebé ho sinal ka sintomas hena mutin iha ita nia kulin, no mai husi kutun ida ho naran Mycobacterium Leprae, Multi Drug Therapy (MDT) no kutun ne’e bele moris iha ema nia isin lolon durante fulan neen(6) to’o tinan rua(2).

Moras refere bele hada’et liu husi fani, mear bele mós husi kulit ho kulit maibé ho tempu naruk. Bainhira la halo detekta ka tratamentu sedu maka sei afeta kauza sai defisiénsia hanesan defisiénsia matan, defisiénsia fiziku no seluk tan, aimoruk atu kura moras refere maka multidracdracfica.

Servisu Misaun Lepra laos hare de’it ba iha kurativu moras lepra, maibé iha parte transformasaun moris ema hotu-hotu hanesan, defisiénsia, komunidade jerál, ema vuneravél no komunidade ne’ebé presija tulun.

Liu husi servisu hamutuk ho parte relevante sira, Ministeriu Solidaridade Sosial no Inkluzaun, maka sai hanesan maluk ba ema defisiénsia nian. Alende ne’e mos Servisu hamutuk ho parseria Organizasaun defisiénsia sira hanesan Fundasaun Ahisaun, RHTO, KDT-TL, no mós sira seluk.

Misaun Lepra iha nia federasaun ida hanaran Amizade Global, ne’ebé existe iha Misaun Lepra Australia, Misaun Lepra Inglaterra, Misaun Lepra Internasional nomós Misaun Lepra iha Nasaun sira seluk. Atu atinji halakon moras lepra, no transforma moris misaun lepra nia Servisu aliña ho estratezia global sira.

“Servisu ne’ebé Misaun Lepra Timor-Leste halo maka iha nivel Nasionál no Munisipiu, oinsá detekta kazu moras lepra ne’e sedu nomós bele prevene husi estragus ka hetan defisiénsia, liu husi kolaborasaun fahe informasaun halo gestaun ba moras refere”.

Mensagem husi Diretora Misaun Lepra Timor-Leste (TLM-TL) Alfiana Lisnahan Reis hateten, Moras lepra maka moras ida ne’ebé kauza ba ema sai defisiénsia bainhira la halo tratamentu sedu, no konsumu aimoruk sedu.

Ema ne’ebé hetan moras lepra no afeta katak halakon tiha deskriminasaun iha komunidade nia leet, dala barak deskriminasaun ne’e ita labele hare ho matan maibé ema ne’ebé afeta mak bele senti, tanba ne’e enkoraja maluk ne’ebé afeta moras lepra ka maluk ne’ebé ho defisiénsia atu bele halo tratamentu lalais hodi halakon moras lepra.

Moderador: Alberto Aleixo

Editora     : Efifania dos Santos

Post a Comment

0 Comments